Brytyjski system edukacji różni się od polskiego. Edukacja różni się również w poszczególnych krajach w ramach Zjednoczonego Królestwa.  

Etapy nauki w UK

Brytyjski system edukacji dzieli się na 5 etapów:

• żłobek i przedszkole (nursery),
• szkoła podstawowa (primary school),
• szkoła średnia I stopnia (secondary school / high school),
• szkoła średnia II stopnia (further education / college),
• szkoła wyższa (higher eduaction).

Nursery

Jest to pierwszy etap nauczania i nieobowiązkowy. W UK opieka przedszkolna jest jedną z najdroższych w Europie z tego powodu, że dla trzy- i czterolatków przedszkole w Anglii finansowane jest do 570 godzin rocznie, co daje zaledwie 15 godzin tygodniowo. Jeżeli oboje rodziców pracują i zarabiają co najmniej średnią krajową, mogą liczyć na bezpłatną opiekę w wymiarze 30 godzin tygodniowo. W niektórych przypadkach dziecko może iść do przedszkola już w wieku 2 lat – taką możliwość mają ci rodzice, którzy pobierają określony zasiłek. 

Bezpłatny wymiar opieki w pozostałych krajach Zjednoczonego Królestwa wynosi: 600 godzin rocznie w Szkocji, 30 godzin tygodniowo w Walii oraz 475 godzin rocznie w Irlandii Północnej.

Primary school

Kiedy dziecko skończy 5 lat, to ma obowiązek pójścia do szkoły podstawowej, choć istnieje możliwość rozpoczęcia nauki w wieku 4 lat. Podstawówka trwa 6 lat i jest podzielona na dwa stopnie, które kończą się egzaminami.

• Infant schools przeznaczony dla dzieci w wieku od 5 do 7 lat. Etap key stage 1 (poziom P1 do P4 w Szkocji) kończy się egzaminem z angielskiego, matematyki i przedmiotów ścisłych;
• Junior schools przeznaczony dla dzieci od 7 do 11 lat. Etap key Stage 2 (poziomy od P5 do P7 w Szkocji) kończy się egzaminem z angielskiego, matematyki i wybranego przedmiotu.

Secondary school

Trwa 5 lat i uczniowie rozpoczynają naukę w tej szkole w wieku 11, a kończą, kiedy mają 16 lat. W szkole średniej podobnie jak poprzednio nauka podzielona jest na dwa stopnie.

• etap key stage 3 (poziom S1 do P3 w Szkocji) przeznaczony dla dzieci w wieku od 11 do 14 lat, który kończy się egzaminem z angielskiego, matematyki i wybranego przedmiotu;
• etap key stage 4 (poziom S4 do P5 w Szkocji) przeznaczony dla dzieci w wieku od 14 do 16 lat, który kończy się egzaminem GCSE (General Certificate of Secondary Education).

Przez pierwsze trzy lata nauki w szkole średniej uczniowie odbywają zajęcia z języka angielskiego, matematyki, przedmiotów ścisłych, przedmiotów humanistycznych oraz języka obcego nowożytnego. Oprócz tego, każda szkoła posiada swoją listę przedmiotów fakultatywnych, z których uczniowie wybierają kilka. Są to np. łacina, muzyka, nauka o sporcie, teatr, sztuka, technologia projektowania czy informatyka. 

Przez dwa ostatnie lata edukacji w szkole średniej, młodzież uczy się do egzaminu końcowego GCSE. Uczniowie podchodzą średnio do 9-12 testów z puli 45 przedmiotów. Niektóre z nich są obowiązkowej, na przykład język i literatura angielska, matematyka, jeden przedmiot ścisły (chemia, fizyka, informatyka), język obcy, geografia lub historia, projektowanie i technologia, sztuka oraz wychowanie fizyczne. W zależności od szkoły lub profilu, uczeń może być zobowiązany do zdania np. języka walijskiego (w Walii), biznesu, inżynierii i innych. Pozostałe przedmioty uczniowie wybierają według własnych preferencji. Oceny w Wielkiej Brytanii za egzamin GSCE są literowe – od A (najwyższy wynik), przez G (najniższy wynik) aż do U (uczeń nie zdaje). Szkockim odpowiednikiem egzaminu GCSE jest Scottish Qualifications Certificate (SQC).

W tym momencie nastolatek może zakończyć swoją edukację, jednak wyjątek stanowi tutaj Anglia, gdzie jest obowiązek uczenia się do 18. roku życia, więc taki uczeń może kontynuować naukę w Sixth Form College, rozpocząć staż zawodowy lub wolontariat połączony z kształceniem w niepełnym wymiarze godzin.

Warto wspomnieć, że w UK są szkoły prywatne nazywane public schools. To ekskluzywne szkoły, które są znane z dyscypliny i selekcji uczniów. W części public school uczniowie mieszkają w internacie.

Sixth Form College

Można powiedzieć, że to kontynuacja liceum. Nauka odbywa się w tej szkole przez 2 lata, maksymalnie do 19. roku życia ucznia. Taki rodzaj szkoły ma jako główne zadanie przygotować do podjęcia studiów wyższych. Uczniowie mogą wybrać 2 rodzaje szkół.

• Sixth Form – jest przedłużeniem Secondary school. Pozostaje się w tej samej instytucji i przedmioty mają charakter akademicki, które mają za zadanie przygotować uczniów do studiów wyższych
• Sixth Form Colleges – w collegach uczniowie mogą zdobyć wykształcenie zawodowe. Placówki te oferują kursy akademickie, profesjonalne i techniczne.

Studia w UK

W Wielkiej Brytanii studia są dwustopniowe i dzielą się na licencjackie (undergraduate), które trwają 3-4 lata oraz magisterskie (postgraduate), trwające 1-2 lat. Uczelnie dzielą się na „stare” i „nowe”. „Stare” uczelnie są bardziej prestiżowe, a co za tym idzie trudniej się na nie dostać, za to na „nowe” łatwiej się dostać, ale za to możemy mieć większe problemy ze znalezieniem pracy po ich ukończeniu. Większość uczelni wymaga tylko dyplomu ukończenia szkoły średniej w procesie rekrutacji, ale są szkoły bardziej elitarne, które przeprowadzają egzaminy wstępne.

Studia w Wielkiej Brytanii są płatne i kosztują nawet 10 tys. funtów za rok.

Autor: Dominik Kaługa